Traumaverwerking

Psychotrauma ontstaat door het niet kunnen verwerken van nare ervaringen. Hierdoor blijft de ervaring als het ware vastzitten in je lichaam en geest. Trauma is niet zozeer de gebeurtenis zelf, maar dat wat er vervolgens van binnen in jezelf gebeurt. Een trauma kan ontstaan in de kindertijd, maar kan ook later in het leven optreden. Je gevoel van veiligheid en vertrouwen raakt beschadigd, je ervaart gevoelens van machteloosheid en een gebrek aan uitzicht.

Herhalingsdrang van het trauma komt vaak voor. Dan kies je bijvoorbeeld telkens weer voor een partner die -net als je vader of moeder- dominant, behoeftig, afstandelijk, manipulatief of grensoverschrijdend gedrag vertoont. Dit is een tegenstrijdige poging van je systeem om het trauma te integreren en zo te helen. Om de voelbare pijn -de afstand tussen jou en de ander- te vermijden, kies je onbewust voor de bekende patronen. Daarom loop je vast op trauma’s; behoeften en gedrag zijn tegenstrijdig en dat geeft spanningen.

Een trauma isoleert en vervreemdt. Dit proces verstoort je zelfgevoel en uit zich in klachten als verminderde emotieregulatie, dissociatie, wantrouwen, ongezonde of belemmerende overtuigingen, vervlakking, spiritualiteitsverlies en lichamelijke klachten. Je kunt jezelf anders gaan voordoen dan je bent. Of je verricht tegenstrijdige handelingen ten opzichte van je behoeften. Bijvoorbeeld snoepen, seksen, shoppen of alcohol drinken, terwijl je eigenlijk op de bank zou willen liggen omdat je rust nodig hebt. Overgevoeligheid of afhankelijkheid zijn ook veel voorkomende symptomen en vaak wordt affectie als ruilmiddel ingezet in het contact met anderen. Dit kan zich uiten in ‘valse’ hooggevoeligheid, please-gedrag of codependency.

Een belangrijk aspect van trauma is verlies of vermindering van coping-capaciteiten. Enkele voorbeelden: verlies van (zelf) vertrouwen en gevoel van identiteit, autonomie, initiatief nemen, doeltreffend omgaan met spanningen, intimiteit delen, effectief communiceren en je competenties vormgeven.

Verbinding met anderen

Worden deze copingsvaardigheden hersteld, dan kan er een gevoel van grip op je leven en verbinding met anderen worden opgebouwd. Zoals deze capaciteiten oorspronkelijk tot stand behoren te komen -in relatie tot anderen- zo dienen ze na het trauma weer te worden opgebouwd. Herstel is niet mogelijk in een isolement. Je omgeving kan tot steun zijn door advies, hulp, genegenheid en verzorging te bieden, maar kan je niet genezen. Dat doe je zelf, door machtsherstel en autonomie te bewerkstelligen.

Als je aan het trauma gaat werken kan er angst ontstaan. Angst om jezelf te verliezen in het probleem, angst voor oordelen wanneer je het met iemand gaat delen, angst omdat je niet weet hoe je zeggenschap kunt krijgen over je denk- en gedragspatronen of angst voor het onbekende. Hoe angstiger je bent, hoe meer controle je denkt nodig te hebben. Bovenmatige controledrang zorgt ervoor, dat je steeds bezig bent met de toekomst en continu een waakzaam en opgejaagd gevoel ervaart, ook op lichamelijk niveau. Dit heeft op termijn een zeer uitputtend effect en kan daardoor ook lichamelijke klachten tot gevolg hebben.

Herstel begint bij accepteren dat je een chronisch probleem hebt. Als je getraumatiseerd bent moet je allereerst de kans krijgen om te rouwen over wat verloren is gegaan, zoals verlies van eigenwaarde, een veilige kindertijd, relaties of kostbare tijd.

Hernieuwde zeggenschap

Therapie bij Praktijk Oud-Zuid is concreet en oplossingsgericht. Het doel van de therapie is om het element ‘hernieuwde zeggenschap’ kracht bij te zetten, zodat je weer in staat bent je eigen belangen te behartigen. We gaan samen op onderzoek, waardoor gaandeweg inzichten ontstaan. Je gaat op een dieper niveau de confrontatie aan met het trauma en groeit door de ervaring heen, door in passend tempo te beseffen, toe te laten en je eigen te maken wat er is gebeurd, zonder dat je daardoor opnieuw overweldigd raakt. De overlevingsmechanismen die zich gevormd hebben om de trauma’s te overleven verliezen dan de noodzaak van hun voortbestaan, omdat de ervaring niet langer uit je bewustzijn gehouden hoeft te worden. Deze overlevings’delen’ kunnen dan als het ware weer opgaan in het geheel. Dat is wat de integratie van traumatische ervaringen inhoudt. Door deze transformatie leer je om te gaan met je probleem en het uiteindelijk te verwerken. Vaak hoort hierbij een rouwproces en dit kan één van de moeilijkste en langdurigste fases in je leven zijn. Tijd, zorg, hulp en begeleiding van een therapeut is dan echt een geschenk aan jezelf.

Therapie geeft duidelijkheid in de aard en betekenis van het verstoorde zelfgevoel en inzicht in de tegenstrijdigheden tussen emotie en gedrag. Het trauma ofwel de pijnenergie levert de brandstof voor niet-adequaat gedrag. Pijnenergie kost vitaliteit doordat je systeem de neiging heeft het te onderdrukken. Bevrijding van pijnenergie geeft opluchting en heling.

Jouw kwaliteiten hebben ervoor gezorgd dat je kon overleven, ondanks of zelfs dankzij het trauma. Deze kwaliteiten kunnen zijn: doorzetten, vechten, liefhebben, geloven in het ‘goede’, aanpassen of jezelf wegcijferen. Met behulp van therapie ga je deze kwaliteiten inzetten voor jezelf in plaats van voor het overleven van de situatie. Traumaverwerking stelt je in staat om in contact te komen met jouw kracht, gevoel, zelfacceptatie, zelfcompassie, innerlijke wijsheid, inzicht, creativiteit en zelfvertrouwen.

In de praktijk wordt gewerkt met een holistische benadering en een breed spectrum aan behandelmogelijkheden.

Veel voorkomende symptomen van trauma:

• Herbelevingen, flashbacks en nachtmerries
• Blokkades en angsten
• Gevoel van hulpeloosheid en machteloosheid
• Behoefte aan macht en controle
• Onvermogen om adequaat te reageren
• Depressies, vaak zonder feitelijke aanleiding
• Stagnatie in de ontwikkeling
• Herhalingsdrang
• Dissociatie
• Gebrek aan evenwichtigheid in de persoonlijkheid, opgejaagdheid en overmatige oplettendheid
• Tegenstrijdigheden in het gedrag
• Overlevingsstrategieën, eetstoornissen en middelenmisbruik
• Oneigenlijk zelfbeeld, schaamte en zelfhaat
• Geheugenverlies en concentratieproblemen
• Paniekaanvallen, agressie en schrikachtigheid
• Gevoelens van vervlakking en lusteloosheid

Wellicht herken je jezelf in wat er beschreven staat en zou je in dit proces misschien ondersteuning willen krijgen? Die ondersteuning vind je hier in de praktijk. Een afspraak maken voor een eerste gesprek is een goede eerste stap.