Hoe weet ik welke mensen ik kan vertrouwen?

Nadat je je realiseert dat je te maken hebt gehad met narcisme lijkt het wel alsof je overal narcisten tegenkomt! De vraag die mij vaak wordt gesteld is; ‘Hoe weet ik welke mensen te vertrouwen zijn? Straks tuin ik er weer in!’

Soms lijkt het inderdaad alsof je ineens overal manipulatief en egoïstisch gedrag om je heen ziet. Dat gedrag van de ander was er altijd al, het verschil is dat jij het nu veel beter in de gaten hebt door jouw ervaringen. Je herkent het nu! Het is waardevolle kennis die je vanaf nu ook echt mag gaan inzetten om jezelf te beschermen tegen narcistische mensen. Dit geldt voor zowel privérelaties alsmede werkrelaties.

Voor het gemak delen we de mensen om je heen in, in 2 types; rode en groene mensen.

Rode mensen zijn mensen die je ver uit de buurt moet houden. Deze herken je aan de volgende kenmerken:

• • Ze spelen toneel/acteren, het voelt nep.
  • Ze laten je in de waan dat ze met jou verder willen (future faking).
  • Misleiding: ze zeggen het één en doen het ander.
  • Energie aftappen: ruzies, confrontaties en eindeloze discussies die je leegzuigen.
  • Manipuleren, het eigenbelang is hun drijfveer.
  • Bewonderd willen worden; je mag geen kritische vragen stellen of feed back geven.
  • Concurrentie (jaloezie), als het goed gaat met jou voel je geen vreugde vanuit de ander.
  • Bodemloze put, alle moeite die je in de relatie stopt, daar komt niets voor terug.
  • Geen ontwikkeling merkbaar, de ander leert niet van fouten en ervaringen.
  • Geen zelfreflectie, de ander is niet in staat naar het eigen gedrag te kijken.
  • Geen groei van de persoonlijkheid, iemand wordt niet ‘ouder en wijzer’.

Groene mensen zijn het soort mensen die je graag op je pad wilt vinden. Er zijn vele soorten groen, het liefst wil je precies jouw soort groen! Je herkent ze aan de volgende kenmerken:

• Vanuit het hart kunnen ervaren i.p.v. alles rationeel te moeten benaderen.
• Je voelt de aanwezigheid van de ziel.
• Iemand handelt vanuit het geweten.
• Wil harmonie in de relatie.
• Er is sprake van een diepere intelligentie.
• Er is begrip voor jouw positie.
• Eerlijkheid is de basis van de relatie.
• Wederzijdse belangen worden gerespecteerd.
• Er is sprake van gelijkwaardigheid.
• Je eigenwaarde wordt niet aangetast.
• Je kunt op een volwassen manier met de ander omgaan, hoor en wederhoor, geen drama’s.
• Iemand begrijpt de essentie van het leven, verdoet geen energie met nutteloze zaken.
• De ander iets gunnen, als het goed gaat met de ander ben je blij en vice versa.
• Respect voor de gezondheid van de ander, gunt elkaar rust als dat nodig is.
• De grenzen respecteren, nee is nee.

Gewoontes en overtuigingen

Het is goed om te beseffen dat je zelf bepaalde gewoontes en overtuigingen hebt. Deze kunnen je kwetsbaar maken zodat je weer in de handen van een narcist zou kunnen vallen. Wees je bewust van de valkuilen die ik hieronder benoem. Misschien herken je er wel een paar!

• Teveel van jezelf geven of  investeren.
• Voor iemand anders denken.
• Pleasen.
• Alles geloven wat je verteld wordt.
• Medelijden hebben.
• Excuses voor iemands gedrag verzinnen.
• Te zorgzaam zijn.
• Hoop houden.
• Je schuldig voelen.
• Overal begrip voor hebben.
• Gedrag goedpraten van de ander.
• Alles dood-analyseren.
• Steeds maar sleutelen aan de relatie of de partner.
• De goede vrede willen bewaren.
• Bij elkaar blijven vanwege de kinderen.
• Willen helpen of redden.
• Jezelf steeds maar aanpassen.
• Willen dat je partner je begrijpt.

Luister naar je intuïtie!

Het allerbelangrijkste advies geldt: blijf goed naar je intuïtie luisteren! Hoe voel je je? Angstig of onrustig? Ben je veel aan het malen of piekeren over jullie gesprekken? Iemand die het goed met je voor heeft/ te vertrouwen is, voelt niet onveilig aan. En onthoud: jíj kunt mensen niet veilig maken. Mensen en situaties kunnen zeer complex zijn en aan de haal gaan met je emoties. Emoties en intuïtie zijn verschillend van elkaar. Wanneer je emoties uiteindelijk gekalmeerd zijn (wellicht wordt je getriggert door het gedrag van de ander en heeft dat te maken met oud zeer), dan blijft je intuïtie als informatiebron overeind. Ook mag je vertrouwen op je gezonde nuchtere boerenverstand; je grootste bondgenoot wanneer het verwarrend wordt. Vraag jezelf af: ‘Is dit gemanierd? Is dit hoe fatsoenlijke mensen met elkaar omgaan?’ Maak het overzichtelijk door jezelf je af te vragen: ‘Is dit rood of groen?’ Een rode persoon wordt geen groene. Als het niet veilig voelt, is dat omdat het niet veilig is. Dan weet je genoeg, vertrouw daarop en wegwezen. Niet aan jezelf laten sleutelen of de ander willen veranderen, doe niets. Ook al is het jammer of doet het pijn, je mag de ander uit je leven laten (gaan). 

Natasja Paskas is therapeut. Dagelijks help ze mensen door middel van persoonlijke therapie sessies, workshops en lezingen. Ze blogt over o.a. narcisme en het herstel na emotionele mishandeling. Voor hulp kun je contact opnemen via de website.