Wat is emotionele mishandeling
Wanneer je opgroeide onder deze omstandigheden, wist je heel lang niet dat het schadelijke gedag van een ouder niet normaal was. De onveilige huiselijke omgeving was immers voor jou ‘normaal’. Doordat mishandeling op psychisch vlak, door een ouder als normaal gedrag wordt voorgehouden, gaat een kind dat geloven. Wanneer een kind voor zichzelf wil opkomen wordt het schadelijke gedrag (gekenmerkt door o.a. negeren, vernedering, belediging, minachting, onwetendheid of kritiek) van de ouder afgestraft of ontkend. Daardoor gaat hij/zij geloven dat het zelf het probleem vormt. Wanneer een kind geen gezonde voorbeelden heeft, niet leert wat normaal is of niet voor zichzelf mag opkomen, dan kan het gebeuren dat een kind geen eigen identiteit leert opbouwen. Dat kan later in het leven voor veel problemen zorgen.
Niet alleen een ouder/verzorger kan emotioneel mishandelen maar ook een partner, kind, leraar, werkgever of collega. Leef jij met de gevolgen? Zoals: altijd in tweestrijd zijn, onzekerheid, je onveilig voelen, onverklaarbare somberheid en niet weten wat je wilt. Maar ook moeite met relaties, angsten, verslavingen, lichamelijke klachten, je verdoofd voelen en apathie? Dan kan het zijn dat je te maken hebt (gehad) met emotionele mishandeling.
Door emotionele mishandeling raak je innerlijk gespleten en een deel van jezelf kwijt. In de moment van mishandeling raak je beschadigd. Het slachtoffer van emotionele mishandeling raakt gevangen in een web van oneerlijkheid, onvermogen en onzekerheid waarin het zelfvertrouwen alsmaar zwakker wordt.
Persoonlijkheidsstoornissen
Het kan zijn dat een ouder, partner of kind een (ongediagnostiseerde) persoonlijkheidsstoornis heeft, zoals narcistische persoonlijkheidsstoornis, borderline persoonlijkheidsstoornis, anti-sociale persoonlijkheidsstoornis of een theatrale persoonlijkheidsstoornis. Deze stoornissen vallen onder de cluster B stoornissen. Machiavellisme is geen erkende stoornis in de DSM-V, maar beschrijft het gedrag van veel narcisten en psychopaten. Alcoholisten kunnen emotioneel mishandelen, evenals mensen met niet aangeboren hersenletsel, mensen met een lage begaafdheid of lichte verstandelijke beperking. De term KOPP-kind verwijst naar Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen. Er zijn binnen de hulpverlening diverse praktijken die gespecialiseerd zijn in hulp voor deze doelgroep, waaronder deze praktijk. Het is niet altijd duidelijk welke diagnose iemand heeft, maar het schadelijke gedrag naar anderen kan onder de noemer emotionele mishandeling vallen.
Het is niet de bedoeling van deze site om mensen met een persoonlijkheidsstoornis of (sociale) handicap te demoniseren. Vaak -maar niet altijd- zijn deze mensen zelf ook slachtoffer geweest van emotionele mishandeling of emotionele verwaarlozing en hebben daardoor in de kinderjaren een beschadiging opgelopen.
Maak emotionele mishandeling bespreekbaar
Deze mensen zijn dus vaak zelf slachtoffer én dader. Lang niet iedereen die zelf slachtoffer is geweest van mishandeling geeft dit door aan anderen. Dit gegeven maakt het complex. Hoewel slachtoffers compassie kunnen voelen voor de beschadiging van de mishandelaar, mag deze beschadiging nooit als excuus gebruikt worden om het beschadigende gedrag naar anderen goed te praten, te gedogen of te continueren. Het feit blijft dat de omgeving hieronder aanzienlijk lijdt. Elke mishandelaar moet daarin de eigen verantwoordelijkheid nemen. Al naar gelang de mate van zelfinzicht en motivatie tot verandering bij de mishandelaar, is het mogelijk om deze mensen te behandelen.
Als je het moeilijk vindt om van emotionele mishandeling te spreken, noem het dan iets anders. Bijvoorbeeld onveilige relatie. Bedenk wel wanneer iemand jouw vertrouwen, afhankelijkheid, affectie, naïviteit, weg-cijferkwaliteiten of vredelievende natuur manipuleert, dat onder de noemer emotionele mishandeling valt. Om inzicht te krijgen in de mate van mishandeling die jou is overkomen helpt het om het op te schrijven. Soms dringt de ernst van wat je is overkomen pas tot je door als je het op papier terug ziet.
Slachtoffer van manipulatie
Emotionele mishandeling kan heel subtiel zijn, in de vorm van manipulatie. Mensen die manipuleren werken meestal op je verantwoordelijkheidsgevoel, schuldgevoel of medelijden. Zelf hebben ze daar geen last van, want ze spelen altijd het slachtoffer als het hen uitkomt. We kunnen allemaal het slachtoffer zijn van deze manipulatie, op elk willekeurig moment in het leven. Of dit nu in de relatie is, binnen de familie of zelfs op het werk. In dit soort gevallen is het vooral belangrijk dat jij als slachtoffer in staat bent om de situatie waarin je vastzit, te herkennen. Ook dat je herkent dat de mishandelaar in staat is geweest on alle verantwoordelijkheid/schuld op jou te schuiven. Om jezelf te bevrijden is het dus belangrijk om je allereerst bewust te worden van de situatie waarin je je bevindt.
Hulp bij emotionele mishandeling
Een gespecialiseerd deskundige kan je helpen om je energie terug te krijgen, je identiteit (weer) op te bouwen en je zelfvertrouwen te vergroten, zodat al die onzichtbare wonden kunnen genezen. Zet de eerste stap op weg naar heling door een afspraak te maken of vraag een e-consult aan.
